Herman Berkien, de Utrechtse Volkszanger

11-03-2015 • 10:22 • Jaap Röell

Gekopieerd van: http://destadutrecht.nl/blogs/herman-berkien-de-utrechtste-volkszanger/

Bij al het imbeciele geweld van wat zich voetbalsupporter noemt, zou je bijna vergeten dat voetballen een mooi spel is dat echter door veel te veel geld, onbeschoftheid en platvloersheid totaal de vernieling in is gewerkt. Tegenover deze stompzinnigheid stond een man als Herman Berkien (1942-2005), de in Utrecht geboren en getogen volkszanger en cabaretier en vooral hartstochtelijk supporter van FC Utrecht, ‘me kluppie’. Hij bezag de wekelijkse verrichtingen van het elftal met (galgen)humor en schreef daar gevoelige liedjes en sketches over. Als het een tijdje goed ging met FC Utrecht en het elftal ‘Europa in ging’ was hij daar zo trots op als een pauw: 
 
Utereg me kluppie gaat Europa in
Barcelona maak je borst maar nat
Zweden Frankrijk Utreg komt eraan
’t Gladiolen kluppie dat Europa mot verslaan

Drie maanden na zijn dood in 2005 is de Stichting Vrienden van Herman Berkien opgericht, met als voornaamste doel het realiseren van een standbeeld. Het geld werd bij elkaar gesprokkeld bij sponsors, vrienden, de gemeente, FC Utrecht en de twee supportersclubs. Twee? Waarom twee?
De Utrechtse kunstenaar Frans Stelling (1936) werd aangetrokken om het beeld te maken. Hij bereidde zich daarop voor door vele video’s te bekijken waarop de frêle en wat houterig bewegende zanger was te zien. Stelling heeft die wat verkrampte houding in het beeld vervat met dat voor een cabaretier eigenaardig introverte gebaar van de linkerarm voor de borst en met die weemoedige blik.

Er is lang gezocht naar een passende locatie. Eerst was het beeld gedacht op het Stadhuisplein, maar het duurde allemaal te lang voordat de gemeente daartoe al of niet toestemming gaf. Vervolgens werd gekeken naar een plek bij het stadion Galgenwaard, maar daar zou het 190 cm hoge bronzenbeeld, inclusief sokkel, verzuipen tussen de hoogbouw van de omgeving. Uiteindelijk is gekozen voor Het Ledig Erf, bij de Tolsteegbrug, tussen het vertier van de terrasjes en tegenover het Louis Hartloper Complex waarvan de broer van Frans, Jos Stelling, de leider is. Bovendien is Het Ledig Erf dichtbij het Theater aan de Werf waar Herman in het begin van zijn carrière optrad.

Op 11 november 2008 werd het beeld door burgemeester Wolfsen onthuld. Opdat Utrecht Herman Berkien niet vergeet:

Utereg me statsie daar gebeurt van allehand 
’t bruis an alle kant in ’t hartje van ’t land
de Sterrewijk ’t Houtplein en ’t Lange Rosedaal
Utereg ’t mooist van allemaal.

Soms is een FC Utrecht sjaal om de nek van Herman gewikkeld. Een terecht eerbetoon.
Jaap Röell, kunst recensent en kunstondernemer